Men zal zich misschien nog herinneren dat er in 2012 wekenlang verhitte politieke discussies werden gevoerd tussen de Vlaamse en de federale regering over de zogenaamde ‘geüsurpeerde bevoegdheden’. Dat zijn bevoegdheden die eigenlijk al tot het takenpakket van de deelstaten behoren, maar waarvoor de federale overheid nog altijd een aantal uitgaven doet. Dat is niet alleen onwettig, maar gaat ook in tegen elke federale logica.
Een artikel van Peter Lemmens in Vlaams Belang, ledenblad van de Vlaams-Nationale partij, mei 2016 Toenmalig Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V), hierin in het parlement aangepord door kritische vragen van het Vlaams Belang, maar ook van zijn regeringspartner N-VA, zette wekenlang stoom op de ketel om deze zaak geregeld te krijgen. Zijn insteek daarbij was heel terecht dat daarover niet onderhandeld hoeft te worden of een prijs voor worden betaald aangezien die bevoegdheden al eerder zijn overgedragen en dus al ‘Vlaams’ (en ‘Franstalig/Waals’) zijn. Het enige wat moet gebeuren is dat de federale regering deze uitgaven uit haar begroting schrapt en zo mogelijk de overeenstemmende middelen aan de deelstaten overmaakt. Maar daar was de regering-Di Rupo dus niet toe bereid.
Koelen zonder blazen
Na enkele weken politieke hoogspanning koelde dit debat, zoals dat zo vaak in de Wetstraat gebeurt, af en werd het verdrongen door andere twistpunten om uiteindelijk in de vergeetput te belanden. De discussie flakkerde in 2013 nog even op om snel weer uit te doven. En dus blijft er tot op de dag van vandaag een federale usurpatie van deelstaatbevoegdheden bestaan.
Naar aanleiding van de besprekingen omtrent de federale begroting voor 2016 haalde Barbara Pas dit thema van onder het stof en deed zij een aantal voorstellen om die geüsurpeerde bevoegdheden uit de begroting te schrappen en de daarvoor uitgetrokken middelen over te dragen aan de deelstaten. Deze voorstellen werden evenwel door iedereen, inclusief de voltallige N-VA-fractie, weggestemd.
Federale loyauteit?
Pas liet het daar niet bij, maar stelde daarover ook een vraag aan staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA). Het toeval wil namelijk dat het overgrote deel van die geüsurpeerde bevoegdheden exclusief onder haar verantwoordelijkheid vallen. Zij zou dus perfect, zonder daarin iemand te moeten kennen, het initiatief kunnen nemen om deze uitgaven stop te zetten, zoals het hoort. Te meer omdat deze regering zich ertoe heeft geëngageerd de federale loyauteit in acht te nemen. Sleurs hield zich in haar antwoord evenwel van de domme, door te stellen dat deze bevoegdheden en middelen in een volgende staatshervorming zullen moeten worden overgedragen. Exact het tegendeel dus van wat de Vlaamse regering altijd heeft voorgehouden.
Dat N-VA communautair diep door het stof kruipt, is natuurlijk niets nieuws. Maar dat zij ook in dit dossier weigert te bewegen, maakt duidelijk dat zij communautair zelfs geen deuk in een pak boter kan, of beter gezegd, wil slaan.
Hoeveel dieper kan men nog zinken?